શૂન્યાવકાશ... (અછાંદસ)

મારી અને દર્પણ વચ્ચે,

કેવો શૂન્યાવકાશ સાલે?

હું હાથ લંબાવુ તોજ,

તે મને બોલાવે.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૭/૧૨/૨૦૧૦

નિજાનંદ... (ચાર લાઈના)

શબ્દો ઊછીના ગોઠવી દીધા,

તોડી મારોડી પરોવી દીધા.

અણઘડ હાથે આ બરછટ શબ્દો,

નિજાનંદ લૈ સંજોવી દીધા.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૭/૧૨/૨૦૧૦

બીજા ચાર હાઈકુ...

(૧) અગ્નિફેરા…

લૈ અગ્નિફેરા,

સાત જન્મોના સમ,

ચાલ જીવીએ.

 

(૨) પાનખર…

પીળુ પાંદડુ,

પાનખરને પુછે,

સાથ આપીશ?

 

(૩) દરપન…

સત્ય એ છે જે,

દરપને દેખાય,

બાકી ભ્રમ છે.

 

(૪) દર્પણ…

દર્પણ મહીં,

ના હું કે મારા જેવો,

તો પછી કોણ?

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૫/૧૨/૨૦૧૦

જલન... (ચાર લાઈના)

વાગેલો ઘા ક્યાં રુ્ઝે છે,

રોઈ રોઈને આંખો સુઝે છે.

પ્રીતમાં ઝખ્મો ખાધા પછી,

દિલની જલન ક્યાં બુઝે છે?

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૫/૧૨/૨૦૧૦

મ્રુગજળ... (ચાર લાઈના)

તરસ સામે મ્રુગજળ મળે છે,

આંખો મારી તરબતર મળે છે.

કોણે પુર્યા ઝાંઝવામાં નીર,

પુછો તો જગત, બેખબર મળે છે.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૨/૧૨/૨૦૧૦

... (હાઈકુ)

(૧) મસ્ત…

વિચારો મારા,

તારી યાદોથી મસ્ત,

છતાં કૈં ખુટે?

 

(૨) અઢી અક્ષર…

અઢી અક્ષર,

છેવટે ખુટ્યા અને,

હું મૌન રહ્યો!

 

(૩) પ્રેમ / જામ…

પાયો તે પ્રેમ / જામ,

નશીલી આંખો વડે,

હવે હોશ ક્યાં?

 

(૪) ઈશારો…

બોલશો નહીં,

હરફ સુધ્ધા, બસ;

ઈશારો કાફી.

 

(૫) માળો ઉદાસ…

ગગન ગુંજ્યું,

પંખીના કલરવે,

માળો ઉદાસ.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૧/૧૨/૨૦૧૦

સત્ય સાંઈનાથ... (હાઈકુ)

ધુણી ધખાવી,

સત્ય સાંઈનાથની,

દર્શન કાજ.

 

તિમીર ભાગે,

જ્યારે શબ્દ સાંઈનો,

સૂર્ય પ્રકાશે.

 

હાથ લંબાવો,

શ્રધ્ધાથી સાંઈદ્વારે,

મો માંગ્યુ મળે.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૧/૧૨/૨૦૧૦

હજાર હાથવા્ળી... (હાઈકુ)

શબ્દોના દીવા,

અંબે માં ની ક્રુપાથી,

અખંડ બને.

 

શબ્દ કુંપળ,

માં ના ચરણે ધરી,

આશિષ લેવા.

 

માડીનુ કંકુ,

તિલક બને ત્યારે,

જગ જીતાય.

 

કંકુ સાથિયો,

મારા ઘર આંગણે,

સમ્રુધ્ધિ પુરે.

 

મો માંગ્યું દેશે,

હજાર હાથવા્ળી,

શ્રધ્ધા રાખજો.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૧/૧૨/૨૦૧૦

ખારાશ… (અછાંદસ)

દુનિયાનો વિસ્તાર જાણવા,

સાગરને મળતી નદી,

માત્ર ખારાશ પામે છે.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૩/૧૨/૨૦૧૦

સત્તર અક્ષરો્ ની મ્હેફિલ… (હાઇકુ)

શબ્દ તુ બાંધ,

સત્તર અક્ષરો્ થી,

હાઈકા માટે.

 

દિલના કાવ્યો,

સત્તર અક્ષરો્ થી,

પરોવ્યા કર.

 

છે સાત રંગો,

ને સત્તર અક્ષરો્,

ઊર્મિ ઘોળવા.

 

દિલના ખુણે,

સત્તર અક્ષરો્ ની,

મ્હેફિલ જામી.

 

આવીને જો તુ,

સત્તર અક્ષરો્ મા,

વસંત ખીલી.

 

અક્ષર માંગ્યા,

હ્રદય ઠાલવવા,

માત્ર સત્તર.

 

બચ્યા છે હવે,

આ સત્તર અક્ષરો્,

દિલ ખોલવા.

 

શબ્દ રમત,

સત્તર અક્ષરો્ ની,

સાવ સહેલી.

 

શબ્દ રમત,

સહેલી કે અઘરી,

રમો તો ખરા!

 

કમાલ છે ને,

આ સત્તર અક્ષરો્,

કેવા રમે છે?

 

બસ દૂઆ છે,

આ સત્તર મિત્રોની,

મલ્યા કરે છે.

 

પ્રેમની ભાષા,

જાણે શબ્દ સરિતા,

ખોબે ખોબે પી.

 

સાવ સહેલી,

શબ્દોની આ પહેલી,

આવડી તને?

 

શબ્દ સાગર,

અખૂટ ભલે હોય,

અમ્રુત ગાળો!

 

શબ્દોની નાવ,

છંદ વિના ડામાડોળ,

કોણ તારશે?

 

વીણ્યા છે ફુલ,

ચમન આખા માંથી,

માત્ર સત્તર.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૧/૧૨/૨૦૧૦

તારા વીંણેલા મોતીઓનુ મારે શું કરવું...(ગીત)

તારા વીંણેલા મોતીઓનુ મારે શું કરવું,

જ્યારે આંખડી વરસે અનરાધાર, પૂનમની રાતે,

કાજળ ચોળાયું, બધે અંધકાર, વિરહની રાતે,

તારા વીંણેલા મોતીઓનુ મારે શું કરવું...

દિવસો જુદાઈના કાપુ તો કેમ કરી,

તારી યાદો મને રડાવે,

રોમ રોમ માં ઝાર પ્રગટાવે.

આવીજા વાલમ, આપણા મલકમાં ફરી,

લાગણીના બંધન બોલાવે,

મનડાને જીવવુંના ફાવે.

તારા કમાયેલા રૂપિયાનુ મારે શું કરવું,

જ્યારે તન્હાઈ હો અપાર, ગુલાબી સાંજે,

કાળજુ ચોળાયું, બધે અંધકાર, વિરહની સાંજે,

તારા વીંણેલા મોતીઓનુ મારે શું કરવું...

માળાના પંખીઓ, સાંજે જો ને પાછા ફરે,

કલરવથી ચાહત જણાવે,

મધૂરા ગીતો સર્જાવે.

આવીજા વાલમ, ચાહતના સોગંધ તને,

પ્રીતની મોસમ બોલાવે,

દલડાને સુનુ સુનુ લાગે.

તારા મોકલેલ મિઠાઈનુ મારે શું કરવું,

જ્યારે કોળિયો શ્વાસે અટવાય, દિવાળીની રાતે,

કાળજુ ચોળાયું, બધે અંધકાર, વિરહની રાતે,

તારા વીંણેલા મોતીઓનુ મારે શું કરવું...

યોગેન્દુ જોષી : ૨૩/૧૧/૨૦૧૦

છે, તો છે... (ગઝલ)

મારા માં દિવાનગી છે, તો છે;

વાત જરા ખાનગી છે, તો છે.

 

આડંબર હું ખોટો કરતો નથી,

થોડી બસ આવારગી છે, તો છે.

 

તારાજ પ્રેમે દરદ દીધું છે,

હૈયાને આ માંદગી છે, તો છે.

 

તુ ચાહે છે મુજને, કબુલ કર;

પુછવાની આ સાદગી છે, તો છે.

 

લેખો લખે કે લખે 'યોગ' ગઝલ,

શબ્દો એની જીંદગી છે, તો છે.

 

યોગેન્દુ જોષી :  ૦૨/૧૨/૨૦૧૦

ક્ષણ મા તુ છે... (ગઝલ)

કણ મા તુ છે,

ચણ મા તુ છે.

 

તન ઢાંકે તે,

શણ મા તુ છે.

 

હું, તુ, બન્ને;

જણ મા તુ  છે.

 

આ ગાયો ના,

ધણ મા તુ છે.

 

ક્રિષ્ન શબ્દ,

ગણ મા તુ છે.

 

'યોગ' ગઝલ,

ક્ષણ મા તુ છે.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૯/૦૯/૨૦૧૦.

 

* અહેમદ ગુલ સાહેબની જેમ નાની બહેર મા લખવાનો પ્રથમ પ્રયાસ.

...(હાઈકુ)

(૧) દીવા..

 

એકલતામાં,

આંસુઓ થી સળગે,

આંખો ના દીવા...

 

(૨) અદબ...

 

કરચલી જો,

વસ્ત્રોની સાચવુ તો,

અદબ ખોઊં...

 

(૩) દીકરી...

 

ઉદર રડ્યું,

દીકરીના અંકુરે,

નાડી કપાઈ...

 

માં બચાવી લે,

શબ્દ લોહી વહ્યું ને,

નાડી કપાઈ...

 

(૪) જીર્ણ...

 

જીર્ણ ચાદર,

ગરીબ મજદૂર,

ઓઢે, પાથરે?

 

જીર્ણ પાલવે,

ગરીબડી શું ઢાંકે,

સ્તન કે બાળ?

 

(૫) ફુલ...

 

ફુલ મચલે,

ઝાકળ ભર્યા ડાઘે,

ને વધુ ખીલે...

 

(૬) શૂન્યતા...

 

હ્રદયે ગુંજે,

શૂન્યતાના વાદળો,

ધડામ-ધૂમ...

 

અશ્રુઓ વહે,

શૂન્યતાના આ ગાલે,

ટપક-ટપ...

 

(૭) કોરો કાગળ...

 

શૂન્ય વિચારે,

ક્ષિતીજે લહેરાય,

કોરો કાગળ...

 

(૮) કામધેનુ...

 

જો કામધેનુ,

ફંફોસે ઉકરડો,

તુ માંગે દૂધ...

 

(૯) ધડીયાળ...

 

સમય જોવા,

ધડીયાળ બાંધોને,

કાંટા દેખાય...

 

કાંટા મૌન છે,

ઘડીયાળ અમારી,

ડીઝીટલ છે...

 

યોગેન્દુ જોષી : ૦૧/૧૨/૨૦૧૦

કર્મોના ફળ ક્યાં મંગાય છે??? (ગઝલ)

રસ્તે ઝાંઝવા ભટકાય છે,

મારા જેવાજ ભરમાય છે.

 

બારણા જરા ખુલ્લા રાખુ તો,

અજાણ્યા ચ્હેરા ડોકાય છે.

 

ક્ષિતીજોની સીમા છોડુ તો,

જડ લાગણીઓ અટવાય છે.

 

વિચારો ટપકે ગઝલ થૈ પણ,

મ્હેફિલોમાં ક્યાં ગવાય છે?

 

કો'કદિ કિર્તી પામશું 'યોગ',

કર્મોના ફળ ક્યાં મંગાય છે?

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૪/૧૧/૨૦૧૦

તો મળ મને... (ગઝલ)

આ શબ્દો અંતરાય, તો મળ મને;

કૈં ચાહત બદલાય, તો મળ મને.

 

બાજી તારી લોક સમજે પછી,

એ ઓળખ ઝંખવાય, તો મળ મને.

 

ટીલા ટપકા તાણ્યા કર તોયે,

દોષોના ઢંકાય, તો મળ મને.

 

ફુલો ચુંથી મદહોશ થયો તુ,

પણ કાંટા ભોંકાય, તો મળ મને.

 

ગુમાને તુ ઉંચે ચઢ્યો છે,

જો નીચે પટકાય, તો મળ મને.

 

યોગેન્દુ જોષી : ૨૩/૧૧/૨૦૧૦

વેસ્ટ કરું... (ગઝલ)

વિચારો મારા શું કામ વેસ્ટ કરું,

ચાલ ફરીથી કોપી પેસ્ટ કરું.

 

જાણીતુ ઝેર યુવાનીનું, એ પ્રેમ,

વારંવાર હું શું કામ ટેસ્ટ કરું?

 

મ્રુગજળ પામવા ખુબ મહેનત કરી,

મન કરે છે હવે થોડો રેસ્ટ કરું.

 

ચુંથાયેલુ ખોરડુ અને ખંડેર દિલ,

તન્હાઇના આરે નાનો નેસ્ટ કરું.

 

મારી લાશ 'યોગ' જલાવી દેજો,

સાંકડી કબરમાં ક્યાંથી એડ્જસ્ટ કરું?

 

યોગેન્દુ જોષી : ૧૯/૧૦/૨૦૧૦